Bu konak, Lefkoşa’da, geleneksel Kuzey Kıbrıs mimari özelliklerini koruyan Arabahmet Mahallesi surlar içinde bulunmaktadır.
Konak Kıbrıs’ın önde gelen zenginlerinden ve ilk Türk gazetesi olan Zaman’ın editörü Tüccarcıbaşızade Hacı Ahmet Derviş Efendi’ye aitti.
Derviş Paşa, duvarlarla çevrili eski Lefkoşa dışında büyük toprağa sahip, Türk toplumunun önde gelen üyelerinden ve İngiliz sömürge dönemindeki yönetimin kararlarını düzelten önemli bir şahsiyetti.
Konak 19’uncu yüzyılın başlarında iki kat üzerine inşa edilmişti, öncesinde aynı yerde olan Gotik bir binanın yerine. Kadın (harem) ve erkekler (selamlık) için ayrılan iki ayrı girişi bulunan konağın, sokak giriş kapısın üst başındaki kilit taşında Hicri yazı ile 1801 yapım tarihi bulunmaktadır.
1978 yılında tamamen dökük durumda ve çökme tehlikesi içinde bulunan konak, 1981 yılında Kıbrıs Türk Devleti tarafından satın alındı. Konak, kapsamlı bir yenilemeden sonra 1988 yılında, yapıldığı tarihin kültür, gelenek ve alışkanlıklarını gösteren Etnoğrafya Müzesi olarak ziyaretçilere açıldı.
Konak, Osmanlı mimarisinin en ince örneklerinden biri kabul edilmekte, aynı zamanda Kıbrıs yaşam biçimini işaretlemektedir.
Bembeyaz duvarları, sade sarı taş kemerleri, pişmiş toprak çatısı, mavi tahta oyması konağın özgünlükleri arasındadır. İki kat üzerine inşa edilmiştir. İlk kat taştan, ikincisi ise çamur briketten yapılmıştır. Konağın sokağa taşan ve binaya sonradan eklenen ana odası ise farklı olup Bağdadi olarak bilinen mimari stilde yapılmamıştır. Burası ağaçtan yapılma taş dolgu ve saçakları sergileyen çatıya sahiptir.
Konutta ayrıca, geleneksel ve süslemek için kullanılan eşyalar Kıbrıs’ın günlük yaşantısına ışık tutmaktadır. Gelin odası, yemek salonu ve oturma odası ise zamanın ev hali merasimlerini göstermektedir. Ana oda, tahta oymalarla süslü tavandaki 1869 tarihini taşımaktadır.
Binadaki geniş iç avlu bir zamanlar ev halkının özel istirahat ve eğlencesi amacıyla kullanılmıştır. Konağın sakinleri üst katta yaşarken, giriş katı konağın çalışanları ve depo için ayrılmıştır.
Müzeyi ziyaret edenler bu büyüleyici yerde sergilenen eski kılıçlar ve tarihi kıyafetlere de rastlayacaktır. Duvarlarla çevrili eski Lefkoşa’nın bu tarihi mahallesinde gezerken, geçmişte yaşanmış Kıbrıs hayatına bir göz atmanız için müzeyi ziyaret etmenizi öneririz.