Eski Şehir Surları

Rönesans döneminde Venedikliler yaklaşan Osmanlı İmparatorluğu tehdidine karşı Kıbrıs’taki tüm şehirleri surlarla çevirmişlerdir.

Surlarla çevrili şehirlerden en muhteşemleri Mağusa ve Lefkoşa’dır. Bu surların takviye edilmesine 1567 yılında başlanmış ve Venedikliler, planları tasarlamaları için İtalyan askeri mühendisler Giulio Savorgnano ve Francesco Barbaro’yu görevlendirmişlerdir.

Malta’nın 1565 yılında kuşatılmasından sonra, Osmanlıların genişlemesinden korkularak Akdeniz’deki birçok Hristiyan devleti surlarını güçlendirmeye başlamıştır.

Lüzinyanlar tarafından Orta Çağ’da yapılan ve Venedikliler tarafından güçlendirilen surlar, mühendislerin yetersiz görmesi üzerine yıkılarak yenileri inşa edilmiştir. Ayrıca kentin görüş alanını genişletmek ve savunmasında inşaat malzemesi olarak kullanılmak amacıyla, “Kralın Sarayı” ile Ortodoks ve Latin kilise ve manastırlarını da yıkmışlardır.

Venediklilerin surları güçlendirme kompleksi yaklaşık beş kilometre çapında ve on bir adet beşgen şeklinde kale ve üç kapıdan oluşuyordu. Bu kapıların hepsine, Rochas, Loredano ve Barbaro gibi surların inşasına sponsor olan dönemin asilzadelerinden adları verilmişti.

Lefkoşa, İtalya’da Palmanova, Malta’da Valletta gibi, güçlendirilmiş surlar içinde şehir hayatının hakim olduğu Rönesans devrinin ideal bir kenti haline gelmişti.

Kalelerin bitişiğindeki kapılarla olan konumlandırılmaları, kentin istila sırasında daha kolay korumasına ve surların kaplanmamış üst kısım duvarları top atışının tüm darbesini çekmeyi artırıcı şekilde inşa edilmiştir.

Her şeye rağmen, yapılan tüm takviye çalışmaları boşa çıkmış – Venedikliler tüm inşaatı tamamlamadan, Osmanlı Amirali Lala Mustafa Paşa’nın komutasındaki kuvvetlere 1570 yılında teslim olmuştur. Osmanlılar kaleleri hemen hemen hiç zarara uğramadan teslim almışlar ve bunlar İngiliz dönemine kadar değişmeden kalmıştır.

Turistlerin en fazla ilgi gösterdiği yerlerden olan surlar ve kapılar, büyük bir restorasyon çalışmasından geçerek, Doğu Akdeniz’de en iyi korunan Rönesans eserleri arasında yerini almaktadır.

Kalelerin 11’inden beşi bölünmüş şehir Lefkoşa’nın Türk kesiminde, biri ise Birleşmiş Milletler’in kontrolündeki ara bölgededir.